تعیین سازگاری و پایداری لاین‌های جدید گلرنگ بهاره از نظر عملکرد دانه و روغن در شرائط محیطی مختلف

  به منظور تعیین سازگاری و واکنش لاین‌های گلرنگ بهاره به شرائط مختلف محیطی، تعداد هفت لاین امیدبخش در چهار منطقه کرج، اصفهان، اسلام‌آباد غرب و زرقان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار و به مدت دو سال زراعی (83-1381) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در اکثر مناطق و سال‌های مورد بررسی تفاوت معنی‌داری بین لاین‌ها وجود دارد. با توجه به معنی‌دار نبودن آزمون یکنواختی واریانس خطاهای آزمایشی، تجزیه واریانس مرکب برای سال‌ها و مناطق مورد بررسی انجام شد که اثر متقابل سال× مکان، رقم × سال و همچنین سال × مکان× رقم در سطح احتمال 1% معنی‌دار بودند. برای تعیین پایداری عملکرد دانه و روغن لاین‌ها بر اساس روش ابرهارت و راسل، فرانسیس و کاننبرگ و روش رتبه‌بندی اقدام شد. نتایج تجزیه رگرسیونی بر عملکرد دانه و روغن نشان داد که اثر متقابل ژنوتیپ× محیط (خطی) معنی‌دار و برازش مدل رگرسیونی مناسب است بنابراین لاین‌های مورد بررسی بر اساس شیب رگرسیونی و میانگین عملکرد دانه و روغن و همچنین انحراف از خط رگرسیون گروه‌بندی شدند. با توجه به نتایج فوق و نتایج مربوط به ضریب تغییرات محیطی ( CV% ) لاین‌های جدید I.L.111 و اصفهان14 به ترتیب با عملکردهای 1660 و1611 کیلوگرم در هکتار با سازگاری عمومی خیلی خوب در تمام محیط‌ها به عنوان ژنوتیپ‌های مطلوب شناسائی شدند.